به طور کلی ويژگي های تولید مثلی فرشته ماهی مانند ساير انواع سيکليدهاست با این تفاوت که اين ماهيها ترجيح مي دهند که تخم خود را بر روی برگهای سخت گیاهان از قبيل ساژيتاريای
بزرگ ویا اشيای مشابه آنها بريزند .اخيراً تجاربي بر روی تکثير اين ماهي ها در داخل آکوآريوم به عمل آمده و نتايج بسيار خوبي از آنها به دست آمده است. آنچه مهم است درست کردن محلی برای تخم ريزی ماهي در داخل آکوآريوم مي باشد .برای اين منظور مي توان از يک لوله شيشه ای که قطر آن حدود 5 ميليمتر است استفاده نمود ودر خارج از آکوآريوم بايد لوله شيشه ای را که طول آن 20 سانتيمتر با زاويه 30 تا 45 درجه در داخل سيمان جاگذاری نمود بطوريکه وقتي داخل آکوآريوم گذارده مي شود به همان حالت باقی بماند .درداخل آکوآريوم مي توان سيمان زير لوله شيشه ای را با ماسه کف پوشاند .همانطور که بعداً خواهيم گفت فرشته ماهي روی اين لوله تخمگذاری خواهد کرد.مي توان بجای کاشتن لوله در سيمان ،آنرا به شيلنگی که برای سيفون کردن وتميز کردن وتخليه آب آکوآريوم بکار ميرود وصل کرد .برای اين منظور شيلنگ بايد از داخل لوله شيشه ای عبور کرده و به نحوی در کف آکوآريوم با زاويه ذکر شده مستقر گردد .از لوله های کوچک چراغ نفتی هم مي توان برای اين کار استفاده کرد. داخل لوله چراغ نفتي بايد با رنگ ضد آب رنگ آميزی شده و يا با ماسه يا مواد مشابه پر شود .
حرارت لازم برای تخم ريزی آن 27 تا 29 درجه سانتِيگراد و بهترين حرارت 28 درجه سانتِيگراد است .پ – هاش آب بايد از 6/6 تا 7/4 بِيشتر تجاوز نکند .بهترين پ – هاش برای تکثير آنها و رشد و نمو نوزادها 6/8است، يعني کمي حالت اسيدی است .بر خلاف ساير سيکليدها ، فرشته ماهي برای تخم ريزی و پرورش نوزادها از ايجاد حفره هايي در ماسه کف آکوآريوم استفاده نکرده و نوزادها هر جا که از تخم خارج شوند در همانجا به وسيله زائده نخ مانند و چسبنده ای از سر آويزان شده و دم خود را به شدت حرکت مي دهند.
اولين مرحله توليد مثل در فرشته ماهي انتخاب جفت است که در اين ماهي به کندی انجام مي گيرد .نر و ماده با فاصله روبروی یکديگر قرار گرفته و مدتي به همديگر خيره ميشوند .پس از آن هر دو ماهي با باله های برافراشته در حاليکه سر آنها به طرف بالاست با سرعت زيادی به سوی يکديگر حرکت کرده و بدون اينکه بهمديگر تلاقي نمايند به عقب برمي گردند .يکی از اين ماهي ها ممکن است برگشته و دوباره اين رفت وآمد را انجام دهد ولي ماهي ديگر فقط برای ترساندن و عقب راندن او به طرفش يورش مي برد .گاهي ممکن است برای انتخاب جفت ، نر و ماده با پوزه های به طرف بالا کنار همديگر قرار گرفته وبا لرزاندن باله ها شروع به شنا نمايند.پس از انتخاب جفت ، مرحله گزينش محل تخم ريزی ميباشد .گاهي ممکن است ماهي ضمن انتخاب محل تخم ريزی کليه گياهان داخل آکوآريوم ، معمولاً ماهي آنرا برای تخم ريزی انتخاب مي کند.
پس از آماده شدن محل تخم ريزی ، ماهي ها بدقت شروع به تميز کردن آن مي نمايند .سپس ماهي ماده از طريق لوله خاص تخم ريزی خود که اوِي پوز ِيتور ناميده مي شود .تعدادی تخم گذاشته و ماهي نر بلافاصله آنها را با اسپرم خود بارور مي کند .اين کار ممکن است تا چند ساعت به طول انجامد .تخمها بطور منظم و بدون تماس با يکديگر در محل تخمريزی چسبِيده مي شوند و ممکن است گاهي وسعتي در حدود 25 سانتِيمتر مربع را بپوشانند.تعداد تخمها درهر بار تخمريزی 300تا 400 عدد است وگاهي ممکن است در يکسال چندين بار تخمريزی انجام گيرد .بلافاصله پس از تخم ريزی عمليات بادزني با باله ها بمنظور به جريان انداختن آب در محل ريزش تخمها شروع مي شود .اگر در حين تخم ريزی تعدادی از تخمها به دلايلي به محل مورد نظر نچسبند ، يکي از ماهي ها بدقت آنرا برداشته و در آنجا مي چسباند .اکثراً تخمها که در اين حالت به اندازه کافي جذب آب شده اند ، قدرت چسبندگي خود را از دست داده و احتمالا از بين مي روند .ماهي ها به دقت تخمهای لقاح نيافته و خراب را به موقع از مجاورت تخمهای سالم بيرون آورده ومي خورند .
در 28 درجه سانتيگراد لاروها 2 روز پس از لقاح از تخم خارج مي شوند .نوزادها بلافاصله پس از خروج از تخم به محل ديگری روی لوله شيشه ای و يا برگهای داخل آکوآريوم که قبلا برای اين منظور آماده و تميز گرديده است، منتقل مي گردند .انتقال لاروها به وسيله نر و ماده انجام مي شود و هر بار تعدادی از آنها با دهان به محل جديد برده مي شوند .در محل جديد نيز نوزادها بر سر چسبيده مي شوند و همه آنها با هم شروع به لرزاندن دم خود مي کنند.اگر برخي از لاروها در اثر حرکات زياد کنده شوند مجدداًً به وسيله یکي ازوالدين در جای خود چسبيده ميشوند .انتقال نوزادها از يک منطقه به نقطه تميز ديگر بطور متناوب برای مدت يک هفته و تا زمانيکه توانايي شنای آزاد را داشته باشند ادامه مي يابد .پس از آن شبها والدين مجدداً بچه ها را که هنوز سرشان قدرت چسبندگي دارد پهلوی هم مي چسبانند .در آخر هفته دوم که قدرت چسبندگي بچه ها از بِين مي رود ، جمع آوری شبانه آنها نيز پايان يافته ولي حفاظت و مراقبت از آنها تا مدتي ادامه مي يابد .
گاهي ممکن است والدين اقدام به خوردن تخمها و يا نوزادان خود نمايند .بنابراين پس از آنکه تخم ريزی انجام شد بهتر است نر و ماده از آکوآريوم خارج شوند .بديهی است در اين شرايط ديگر عمليات نقل و انتقال آنها انجام نخواهد شد .از آنجا که مشاهده تغيير مکان نوزادها توسط والدِين بسيار جالب است ، عده ای ترجيح مي دهند که والدين را نزد آنها نگهداشته و عمليات آنها را مشاهده نمايند .گاهي پس از تخم ريزی جديد مشاهده شده است که والدين تخم و يا نوزادها را مي خورند .دليل اصلي آن کاملا روشن نيست و شايد علت آن نامرغوب بودن تخمها باشد .
در صورتيکه منظور اصلي تکثِير و بهره برداری از اين ماهي هاست و صاحب آکوآريوم علاقه ای به مشاهده ارتباطات خانوادگي آنها ندارد ، بهتر است بلافاصله پس از تمام شدن عمليات تخم ريزی تخمها به آکوآريوم ديگری که عمق آن از حدود 10 تا 15 سانتيمتر بيشتر نيست ،منتقل گردند .در اينگونه موارد بايد آکوآريوم وآب آن بسيار تميز باشد زيرا ديگر والدين ماهي ها در آکوآريوم نبوده تا مسئوليت تميزی و نگهداری آنها را به عهده گيرند.
اگر تخم ريزی بر روی لوله شيشه ای انجام گرديده است بايد با قرار دادن دو قطعه سنگ در زير سر و ته لوله ، آن را بطور خوابيده در داخل آکوآريوم جديد قرار داد .در صورتيکه لوله چراغ نفتي بکار رفته است بايد بدقت آنرا بداخل آکوآريوم ديگر منتقل نمود .در مجاورت تخمها با قرار دادن سنگ هوا مي توان جريان ملايمي از آب برای تهويه آنها ويا نوزادها بوجود آورد ولي اينکار هميشه لازم نمي باشد .در حرارت 27 تا 30 درجه سانتيگراد ، نوزادها 36 ساعت پس از تولد مي توانند در داخل آب شناور گردند .
پس از جذب کيسه زرده و شروع شنای آزاد ، نوزادها مي توانند دافني ها ی بسيار ريز را بخورند .بچه ها در ابتدا به هيچ وجه به والدين خود شباهت نداشته ولي پس از چند هفته کم کم شبِيه آنها مي شوند.
مراقبتهای ويژه از فرشته ماهي
فرشته ماهي دارای برخي خصوصيات است که بموقع بايد به آنها توجه شود .گاهي اتفاق مي افتد که ماهي اشتهای خود را از دست مي دهد و هيچگونه علاقه ای به گرفتن غذا نشان نمي دهد .در اينگونه موارد بهترين کار تعويض غذا مي باشد .به طور کلي فرشته ماهي علاقه زيادی به نوزاد پشه ها ، دافني ، کرم خاکي تکه تکه شده ، کرم سفيد و کنسرو ميگو دارد .در صورتيکه پس از تعويض غذا ، ماهي به هيچ یک از غذاهای ذکر شده علاقه ای نشان ندهد.حتماً بايد به آنها بچه ماهي انواع گوپِي و يا در صورت در دسترس بودن ، بچه کوچک ساير انواع ماهي ازجمله ماهي رودخانه ای و غيره داد که سلامت آنها تضمين شده است داد .اگر اشتهای ماهي حتي با اين غذا نيز باز نشود ، بايد آکوآريوم و يا حداقل آب آنرا تعوِيض نمود .بهترين پ – هاش در اينحالت 8 /6 مي باشد.
گاهي اتفاق مي افتد که فرشته ماهي در کف آکوآريوم به پهلو قرار گرفته و قدرت کنترل و تعادل خود را از دست مي دهد .معمولا ماهي که به اينحالت دچار شود خواهد مرد. عواملي مانند شوک ، ترسيدن و يا سرما باعث بروز اينحالت مي شوند.
آکوآريوم حاوی فرشته ماهي بايد دارای گياهان آکوآريومي باشد .
وجود گياه در داخل آکوآريوم باعث جلوگيری از برخورد شديد ماهي به بدنه آکوآريوم يا وسائل داخل آن بخصوص هنگام ترسيدن مي شود .اين ماهي در مقابل بِيماری لکه سفيد مقاومت زيادی دارد ولي بر عکس مقاومت آن در برابر عوامل ايجاد بِيماری بيرون زدن چشم از حدقه بسيار کم بوده ودر برخي موارد ابتلا به اين بيماری باعث کور شدن آن مي شود .
فرشته ماهي مي تواند توليد صوت نمايد .گاهي ممکن است آهنگ نسبتاً موزوني مانند صدای در زدن از داخل آکوآريوم شنيده شود .در اينگونه موارد اکثراً مشاهده مي شود که يکي از فرشته ماهي های داخل آکوآريوم حرکات ناموزوني با سرخود انجام مي دهد .هنوز علت انجام آن بدرستی معلوم نشده است .طبِيعتاً اين صداها را مي توان در ماهي ها درشت و بالغ مشاهده نمود ولي چون نگهدارِي ماهي ها درشت مستلزم داشتن آکوآريوم بزرگ و حرارت 26 درجه سانتِيگراد در تابستان و حداقل 20 درجه سانتيگراد در زمستان است و اکثراً تامين اين شرايط امکان پذِير نِيست ، لذا کمتر مي توان صداهای تولِيد شده توسط آنها را شنيد .
بزرگ ویا اشيای مشابه آنها بريزند .اخيراً تجاربي بر روی تکثير اين ماهي ها در داخل آکوآريوم به عمل آمده و نتايج بسيار خوبي از آنها به دست آمده است. آنچه مهم است درست کردن محلی برای تخم ريزی ماهي در داخل آکوآريوم مي باشد .برای اين منظور مي توان از يک لوله شيشه ای که قطر آن حدود 5 ميليمتر است استفاده نمود ودر خارج از آکوآريوم بايد لوله شيشه ای را که طول آن 20 سانتيمتر با زاويه 30 تا 45 درجه در داخل سيمان جاگذاری نمود بطوريکه وقتي داخل آکوآريوم گذارده مي شود به همان حالت باقی بماند .درداخل آکوآريوم مي توان سيمان زير لوله شيشه ای را با ماسه کف پوشاند .همانطور که بعداً خواهيم گفت فرشته ماهي روی اين لوله تخمگذاری خواهد کرد.مي توان بجای کاشتن لوله در سيمان ،آنرا به شيلنگی که برای سيفون کردن وتميز کردن وتخليه آب آکوآريوم بکار ميرود وصل کرد .برای اين منظور شيلنگ بايد از داخل لوله شيشه ای عبور کرده و به نحوی در کف آکوآريوم با زاويه ذکر شده مستقر گردد .از لوله های کوچک چراغ نفتی هم مي توان برای اين کار استفاده کرد. داخل لوله چراغ نفتي بايد با رنگ ضد آب رنگ آميزی شده و يا با ماسه يا مواد مشابه پر شود .حرارت لازم برای تخم ريزی آن 27 تا 29 درجه سانتِيگراد و بهترين حرارت 28 درجه سانتِيگراد است .پ – هاش آب بايد از 6/6 تا 7/4 بِيشتر تجاوز نکند .بهترين پ – هاش برای تکثير آنها و رشد و نمو نوزادها 6/8است، يعني کمي حالت اسيدی است .بر خلاف ساير سيکليدها ، فرشته ماهي برای تخم ريزی و پرورش نوزادها از ايجاد حفره هايي در ماسه کف آکوآريوم استفاده نکرده و نوزادها هر جا که از تخم خارج شوند در همانجا به وسيله زائده نخ مانند و چسبنده ای از سر آويزان شده و دم خود را به شدت حرکت مي دهند.
اولين مرحله توليد مثل در فرشته ماهي انتخاب جفت است که در اين ماهي به کندی انجام مي گيرد .نر و ماده با فاصله روبروی یکديگر قرار گرفته و مدتي به همديگر خيره ميشوند .پس از آن هر دو ماهي با باله های برافراشته در حاليکه سر آنها به طرف بالاست با سرعت زيادی به سوی يکديگر حرکت کرده و بدون اينکه بهمديگر تلاقي نمايند به عقب برمي گردند .يکی از اين ماهي ها ممکن است برگشته و دوباره اين رفت وآمد را انجام دهد ولي ماهي ديگر فقط برای ترساندن و عقب راندن او به طرفش يورش مي برد .گاهي ممکن است برای انتخاب جفت ، نر و ماده با پوزه های به طرف بالا کنار همديگر قرار گرفته وبا لرزاندن باله ها شروع به شنا نمايند.پس از انتخاب جفت ، مرحله گزينش محل تخم ريزی ميباشد .گاهي ممکن است ماهي ضمن انتخاب محل تخم ريزی کليه گياهان داخل آکوآريوم ، معمولاً ماهي آنرا برای تخم ريزی انتخاب مي کند.
پس از آماده شدن محل تخم ريزی ، ماهي ها بدقت شروع به تميز کردن آن مي نمايند .سپس ماهي ماده از طريق لوله خاص تخم ريزی خود که اوِي پوز ِيتور ناميده مي شود .تعدادی تخم گذاشته و ماهي نر بلافاصله آنها را با اسپرم خود بارور مي کند .اين کار ممکن است تا چند ساعت به طول انجامد .تخمها بطور منظم و بدون تماس با يکديگر در محل تخمريزی چسبِيده مي شوند و ممکن است گاهي وسعتي در حدود 25 سانتِيمتر مربع را بپوشانند.تعداد تخمها درهر بار تخمريزی 300تا 400 عدد است وگاهي ممکن است در يکسال چندين بار تخمريزی انجام گيرد .بلافاصله پس از تخم ريزی عمليات بادزني با باله ها بمنظور به جريان انداختن آب در محل ريزش تخمها شروع مي شود .اگر در حين تخم ريزی تعدادی از تخمها به دلايلي به محل مورد نظر نچسبند ، يکي از ماهي ها بدقت آنرا برداشته و در آنجا مي چسباند .اکثراً تخمها که در اين حالت به اندازه کافي جذب آب شده اند ، قدرت چسبندگي خود را از دست داده و احتمالا از بين مي روند .ماهي ها به دقت تخمهای لقاح نيافته و خراب را به موقع از مجاورت تخمهای سالم بيرون آورده ومي خورند .
در 28 درجه سانتيگراد لاروها 2 روز پس از لقاح از تخم خارج مي شوند .نوزادها بلافاصله پس از خروج از تخم به محل ديگری روی لوله شيشه ای و يا برگهای داخل آکوآريوم که قبلا برای اين منظور آماده و تميز گرديده است، منتقل مي گردند .انتقال لاروها به وسيله نر و ماده انجام مي شود و هر بار تعدادی از آنها با دهان به محل جديد برده مي شوند .در محل جديد نيز نوزادها بر سر چسبيده مي شوند و همه آنها با هم شروع به لرزاندن دم خود مي کنند.اگر برخي از لاروها در اثر حرکات زياد کنده شوند مجدداًً به وسيله یکي ازوالدين در جای خود چسبيده ميشوند .انتقال نوزادها از يک منطقه به نقطه تميز ديگر بطور متناوب برای مدت يک هفته و تا زمانيکه توانايي شنای آزاد را داشته باشند ادامه مي يابد .پس از آن شبها والدين مجدداً بچه ها را که هنوز سرشان قدرت چسبندگي دارد پهلوی هم مي چسبانند .در آخر هفته دوم که قدرت چسبندگي بچه ها از بِين مي رود ، جمع آوری شبانه آنها نيز پايان يافته ولي حفاظت و مراقبت از آنها تا مدتي ادامه مي يابد .
گاهي ممکن است والدين اقدام به خوردن تخمها و يا نوزادان خود نمايند .بنابراين پس از آنکه تخم ريزی انجام شد بهتر است نر و ماده از آکوآريوم خارج شوند .بديهی است در اين شرايط ديگر عمليات نقل و انتقال آنها انجام نخواهد شد .از آنجا که مشاهده تغيير مکان نوزادها توسط والدِين بسيار جالب است ، عده ای ترجيح مي دهند که والدين را نزد آنها نگهداشته و عمليات آنها را مشاهده نمايند .گاهي پس از تخم ريزی جديد مشاهده شده است که والدين تخم و يا نوزادها را مي خورند .دليل اصلي آن کاملا روشن نيست و شايد علت آن نامرغوب بودن تخمها باشد .
در صورتيکه منظور اصلي تکثِير و بهره برداری از اين ماهي هاست و صاحب آکوآريوم علاقه ای به مشاهده ارتباطات خانوادگي آنها ندارد ، بهتر است بلافاصله پس از تمام شدن عمليات تخم ريزی تخمها به آکوآريوم ديگری که عمق آن از حدود 10 تا 15 سانتيمتر بيشتر نيست ،منتقل گردند .در اينگونه موارد بايد آکوآريوم وآب آن بسيار تميز باشد زيرا ديگر والدين ماهي ها در آکوآريوم نبوده تا مسئوليت تميزی و نگهداری آنها را به عهده گيرند.
اگر تخم ريزی بر روی لوله شيشه ای انجام گرديده است بايد با قرار دادن دو قطعه سنگ در زير سر و ته لوله ، آن را بطور خوابيده در داخل آکوآريوم جديد قرار داد .در صورتيکه لوله چراغ نفتي بکار رفته است بايد بدقت آنرا بداخل آکوآريوم ديگر منتقل نمود .در مجاورت تخمها با قرار دادن سنگ هوا مي توان جريان ملايمي از آب برای تهويه آنها ويا نوزادها بوجود آورد ولي اينکار هميشه لازم نمي باشد .در حرارت 27 تا 30 درجه سانتيگراد ، نوزادها 36 ساعت پس از تولد مي توانند در داخل آب شناور گردند .
پس از جذب کيسه زرده و شروع شنای آزاد ، نوزادها مي توانند دافني ها ی بسيار ريز را بخورند .بچه ها در ابتدا به هيچ وجه به والدين خود شباهت نداشته ولي پس از چند هفته کم کم شبِيه آنها مي شوند.
مراقبتهای ويژه از فرشته ماهي
فرشته ماهي دارای برخي خصوصيات است که بموقع بايد به آنها توجه شود .گاهي اتفاق مي افتد که ماهي اشتهای خود را از دست مي دهد و هيچگونه علاقه ای به گرفتن غذا نشان نمي دهد .در اينگونه موارد بهترين کار تعويض غذا مي باشد .به طور کلي فرشته ماهي علاقه زيادی به نوزاد پشه ها ، دافني ، کرم خاکي تکه تکه شده ، کرم سفيد و کنسرو ميگو دارد .در صورتيکه پس از تعويض غذا ، ماهي به هيچ یک از غذاهای ذکر شده علاقه ای نشان ندهد.حتماً بايد به آنها بچه ماهي انواع گوپِي و يا در صورت در دسترس بودن ، بچه کوچک ساير انواع ماهي ازجمله ماهي رودخانه ای و غيره داد که سلامت آنها تضمين شده است داد .اگر اشتهای ماهي حتي با اين غذا نيز باز نشود ، بايد آکوآريوم و يا حداقل آب آنرا تعوِيض نمود .بهترين پ – هاش در اينحالت 8 /6 مي باشد.
گاهي اتفاق مي افتد که فرشته ماهي در کف آکوآريوم به پهلو قرار گرفته و قدرت کنترل و تعادل خود را از دست مي دهد .معمولا ماهي که به اينحالت دچار شود خواهد مرد. عواملي مانند شوک ، ترسيدن و يا سرما باعث بروز اينحالت مي شوند.
آکوآريوم حاوی فرشته ماهي بايد دارای گياهان آکوآريومي باشد .
وجود گياه در داخل آکوآريوم باعث جلوگيری از برخورد شديد ماهي به بدنه آکوآريوم يا وسائل داخل آن بخصوص هنگام ترسيدن مي شود .اين ماهي در مقابل بِيماری لکه سفيد مقاومت زيادی دارد ولي بر عکس مقاومت آن در برابر عوامل ايجاد بِيماری بيرون زدن چشم از حدقه بسيار کم بوده ودر برخي موارد ابتلا به اين بيماری باعث کور شدن آن مي شود .
فرشته ماهي مي تواند توليد صوت نمايد .گاهي ممکن است آهنگ نسبتاً موزوني مانند صدای در زدن از داخل آکوآريوم شنيده شود .در اينگونه موارد اکثراً مشاهده مي شود که يکي از فرشته ماهي های داخل آکوآريوم حرکات ناموزوني با سرخود انجام مي دهد .هنوز علت انجام آن بدرستی معلوم نشده است .طبِيعتاً اين صداها را مي توان در ماهي ها درشت و بالغ مشاهده نمود ولي چون نگهدارِي ماهي ها درشت مستلزم داشتن آکوآريوم بزرگ و حرارت 26 درجه سانتِيگراد در تابستان و حداقل 20 درجه سانتيگراد در زمستان است و اکثراً تامين اين شرايط امکان پذِير نِيست ، لذا کمتر مي توان صداهای تولِيد شده توسط آنها را شنيد .
